Nằm trong khu vực vùng vịnh Bái Tử Long rộng lớn, Vườn quốc gia Bái Tử Long (Vân Đồn) có rất nhiều tiềm năng trong phát triển các loại hình du lịch sinh thái. Tuy nhiên, du lịch nơi đây lâu nay vẫn giống như “nàng công chúa đang say ngủ”. Với sự phát triển của du lịch biển đảo khu vực Vân Đồn - Cô Tô, mới đây là việc đi vào hoạt động của Bến cảng cao cấp quốc tế Ao Tiên, cơ hội phát triển du lịch trong khu vực Vườn quốc gia Bái Tử Long ngày càng rộng mở hơn. Để có cái nhìn cụ thể hơn, phóng viên Trung tâm Truyền thông tỉnh đã có cuộc phỏng vấn ông Phan Thanh Nghị, Phó Giám đốc Vườn quốc gia Bái Tử Long.

- Vườn quốc gia Bái Tử Long sở hữu cả những giá trị to lớn về đa dạng sinh học và cảnh quan, vậy trong xu thế đề cao việc phát huy giá trị vùng vịnh Bái Tử Long như hiện nay, theo ông thì có thể khai thác giá trị của vườn như thế nào?

+ Vườn quốc gia Bái Tử Long là một tổ hợp các hệ sinh thái toàn vẹn với 6 hệ sinh thái đặc trưng, có giá trị nổi bật. Vì thế, Vườn đã được ghi nhận là Vườn Di sản ASEAN, có giá trị trong toàn khu vực. Song song với quá trình quản lý, bảo tồn các giá trị sinh thái của Vườn quốc gia Bái Tử Long, ngoài việc phục vụ các hoạt động nghiên cứu khoa học, thì nơi đây có tiềm năng cho phát triển du lịch rất lớn.

Du khách đến đây có thể trải nghiệm các giá trị sinh thái của Vườn quốc gia Bái Tử Long mà chúng tôi đã gìn giữ, bảo vệ trong những năm qua. Chúng tôi hiện đang đề xuất thí điểm 3 sản phẩm phục vụ du khách trong năm nay. Cụ thể, sản phẩm 1 đi trong ngày, lịch trình xuất phát từ cảng Ao Tiên - làng chài cống Lão Vọng, đảo Trà Ngọ lớn - hòn Thiên Nga - cảng Ao Tiên. Sản phẩm 2 và 3 là lưu trú, nghỉ đêm trên vịnh Bái Tử Long. Theo đó, sản phẩm 2 ngày 1 đêm có lịch trình xuất phát từ cảng Ao Tiên - khu Cái Đé - điểm đỗ, nghỉ đêm Máng Hà - cảng Ao Tiên; sản phẩm 3 ngày 2 đêm xuất phát từ cảng Ao Tiên - vụng Trà Thần (đảo Trà Ngọ lớn) - bãi tắm Cái Lim - Điểm đỗ nghỉ đêm Máng Hà - khu Cái Đé - điểm nghỉ đêm - cảng Ao Tiên.

Hòn Thiên Nga tại khu vực vụng Trà Thần, đảo Trà Ngọ lớn của Vườn quốc gia Bái Tử Long. Ảnh: realtimes.vn

Các điểm đến trong các sản phẩm kể trên có giá trị cảnh quan cũng như đa dạng sinh học cao của Vườn quốc gia Bái Tử Long, hứa hẹn sức hấp dẫn với du khách. Đơn cử như khu Cái Lim (đảo Trà Ngọ) với thung áng, hang Dơi, rừng nơi đây có hàng trăm loài thực vật khác nhau, những khe nước suối tự nhiên trong xanh và quần thể gỗ lim lớn nhất, nhiều cây lên đến cả trăm năm tuổi, một người ôm không hết gốc. Luồng Cái Đé với hang Cái Đé là hang luồn lớn nhất vùng Hạ Long - Bái Tử Long, xuyên qua lòng núi với chiều dài 300m. Dọc theo luồng Cái Đé là một bức tranh thiên nhiên hùng vĩ, ở đây, du khách có thể chèo kayak, câu cá, trải nghiệm đánh lưới cùng ngư dân, tham quan hang ngầm và xuyên qua hang ngầm đến áng Cái Đé, nơi có hệ sinh thái rừng ngập mặn rất lâu năm. Vườn quốc gia Bái Tử Long còn có khu vực đảo Máng Hà rất thơ mộng, được che chắn kín sóng, gió rất thích hợp cho các tàu lưu trú nghỉ đêm…

- Ý tưởng là như thế, vậy đơn vị đã và đang triển khai những hoạt động gì để hiện thực hóa, đưa những tour tuyến đó đi vào hoạt động?

+ Ngay từ năm 2019, chúng tôi lập hồ sơ đề xuất và đã được UBND tỉnh phê duyệt Đề án phát triển du lịch sinh thái Vườn quốc gia Bái Tử Long. Thực hiện nội dung Đề án, vừa qua, chúng tôi đã đề xuất và UBND tỉnh đã giao cho Sở Du lịch chủ trì cùng các sở, ban, ngành nghiên cứu đề xuất để công bố những tuyến, điểm du lịch kể trên, để từ đó các doanh nghiệp có thể khai thác phục vụ du lịch.

Chúng tôi được biết, Sở Du lịch đã có tờ trình số 274/SDL-KHPT ngày 22/2/2023 báo cáo UBND tỉnh về việc đề xuất triển khai một số hoạt động du lịch sinh thái tại Vườn quốc gia Bái Tử Long. Ngày 28/2/2023, Sở cũng có tờ trình số 306/TTr-SDL về việc đề xuất tuyến tham quan trên vịnh Bái Tử Long. Trong đó, đơn vị đề nghị UBND tỉnh cho chủ trương về việc triển khai một số hoạt động du lịch sinh thái tại Vườn quốc gia Bái Tử Long, với đề xuất của chúng tôi về 3 sản phẩm tham quan trong ngày và lưu trú trên vịnh, từ đó có cơ sở triển khai các hoạt động đầu tư hạ tầng thiết yếu để khai thác tại đây. Gần đây nhất, tại cuộc họp ngày 10/3 về các sản phẩm du lịch tại Vườn quốc gia Bái Tử Long, lãnh đạo tỉnh cũng đã giao cho đơn vị xây dựng phương án để trình UBND tỉnh phê duyệt làm căn cứ triển khai.

Cây kim giao được ươm trồng tại Vườn sưu tập thực vật quý hiếm của Vườn quốc gia Bái Tử Long.

Về phía địa phương, UBND huyện Vân Đồn cùng với chúng tôi đã thúc đẩy quá trình xúc tiến đầu tư phát triển du lịch. Chúng tôi đã kêu gọi các doanh nghiệp đầu tư thực hiện, như Công ty Mai Quyền đã đầu tư Cảng Ao Tiên, được đưa vào khai thác đầu tháng 3 vừa qua, có mức đầu tư hơn 600 tỷ đồng, phục vụ cho các tàu du lịch có thể đưa khách tới tham quan Vườn quốc gia cũng như toàn bộ khu vực vịnh Bái Tử Long.

Thời gian tới đây, chúng tôi sẽ tiếp tục công việc lâu nay là xúc tiến việc kêu gọi các doanh nghiệp có tiềm lực đầu tư vào Vườn quốc gia Bái Tử Long, đồng thời đề xuất các sở, ban, ngành thực hiện các thủ tục để đảm bảo hành lang pháp lý thuận lợi cho các nhà đầu tư thực hiện.

- Mong muốn của đơn vị về phát triển du lịch là như thế, vậy đơn vị có giải pháp gì để hài hòa giữa bài toán bảo tồn và phát triển du lịch tại khu vực Vườn quốc gia Bái Tử Long trong thời gian tới?

+ Đúng vậy, có nhiều câu hỏi đặt ra giữa việc phát triển kinh tế và bảo vệ, bảo tồn các hệ sinh thái có xung đột hay không? Ở góc nhìn của Ban quản lý Vườn quốc gia Bái Tử Long thì chúng tôi tập trung vào công tác bảo tồn, bảo vệ các hệ sinh thái, từ đó mong muốn phát huy các giá trị đó thông qua các hoạt động như du lịch và phát triển kinh tế khác một cách bền vững. Và ngược lại, phát triển kinh tế là để đóng góp tích cực vào công tác bảo tồn. Với các hoạt động du lịch và phát triển kinh tế, chúng tôi sẽ đề xuất các cơ quan quản lý nhà nước đưa ra các định hướng để các doanh nghiệp, đơn vị khai thác dựa trên cơ sở nền tảng bảo vệ, duy trì và phát huy các giá trị sinh thái của Vườn quốc gia Bái Tử Long mà lâu nay chúng tôi đang gìn giữ.

Các sản phẩm du lịch mà chúng tôi đề xuất khai thác tại khu vực Vườn quốc gia Bái Tử Long đều hướng tới những trải nghiệm thân thiện với môi trường cho du khách, như trekking xuyên rừng, zipline xuyên rừng, qua biển, trải nghiệm trong rừng ngập mặn, hang luồn, hồ nước mặn, thậm chí là trải nghiệm dưới đáy biển, chủ yếu là những trải nghiệm mang tính quan sát, khảo nghiệm, không có sự can thiệp vào các hệ sinh thái của Vườn quốc gia Bái Tử Long.

- Xin cảm ơn ông đã trả lời phỏng vấn!